Giresun Valisi Sayın Mehmet Fatih Serdengeçti, Giresun Ticaret Borsası ev sahipliğinde, Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) tarafından desteklenen Fındıkta Verimlilik ve Fındık İşleme Sektörü Değer Zinciri Analizi Çalıştayı’na katıldı.
Giresun’da fındık işleme sektörünün bölge ekonomisine olan katkısını artırmak amacıyla düzenlenen “Fındıkta Verimlilik ve Fındık İşleme Sektörü Değer Zinciri Analizi Çalıştayı” 26 Haziran 2024 Çarşamba günü gerçekleştirildi.
Giresun Ticaret Borsası Toplantı Salonu’nda gerçekleştirilen çalıştay, saat 10.00’da DOKA Genel Sekreteri Kemal Akpınar’ın açılış konuşması ile başladı.
Akabinde DOKA tarafından hazırlanan Değer Zinciri Analizi Projesi’nin kısa sunumu ve Küresel Fındık İşleme Sektörü sunumu gerçekleştirildi.
Bu sunumlar, katılımcılara sektörün mevcut durumu ve küresel piyasalardaki yerini anlatan önemli bilgiler sundu.
Protokol konuşmalarıyla devam eden çalıştayda, Giresun Ticaret Borsası Başkanı Hamza Bölük’ün ardından Sayın Vali Mehmet Fatih Serdengeçti bir konuşma gerçekleştirdi.
Vali Serdengeçti, yaptığı konuşmada “Dünya genelinde yaklaşık olarak 1 milyon 15 bin hektarlık alanda fındık üretimi yapılmaktadır. Ülkemizde ise bu alanın %73’üne tekabül eden 735 bin hektarlık alanda üretim yapılmaktadır. Dönüm başı fındık üretimine bakıldığında ise ABD 265 kg, İtalya 175 kg, Gürcistan 179 kg, Türkiye ise 91 kg olarak hesaplanmıştır. Bu da bize ülkemizde fındık üretiminin sorunlarının başında üretimde yaşanan verim düşüklüğüne işaret etmektedir.
Türkiye, fındık üretim miktarında, fındık dikim alanında ve fındık ihracatında dünyada ilk sırada yer almaktadır. Ülkemizde tedarik zincirinin ilk seviyesi olarak kabul edilen fındık tarımı ile uğraşan yaklaşık 400 bin çiftçi bulunmaktadır. Üretim olarak ortalama Türkiye 700 bin ton üretim yaparken en yakın rakibimiz İtalya 140 bin ton civarında üretim yapmaktadır.
Türkiye’de üretilen fındığın %80-85’i ihraç edilmekte, %15-20’si ise iç piyasada tüketilmektedir. Türkiye tarım ürünleri ihracatında birinci sırayı fındık almakta olup fındığın tarım ürünleri ihracatı içindeki payı ise %13’tür.
Dünyada ilk sıradayız ancak yine de beklenen seviyede üretim yapamıyoruz. Fındık üreticilerinin büyük bir bölümünün köyden kente göçün bir sonucu olarak üretim alanlarından uzaklaşmaları, başka işlerde çalışmaları ve fındık üretimini bir ek gelir olarak görmeleri başta fındık verimliliği olmak üzere birçok alanda olumsuz sonuçlara neden olmaktadır.
Bununla birlikte fındık veriminde yıllara göre önemli dalgalanmalar görülmektedir. İklim şartları, gerekli kültürel işlemlerin yeterince yapılmaması ve fındık bitkisinde görülen periyodisite gibi etkenler verimdeki dalgalanmayı arttırmaktadır. Fındık dikim alanlarının doğal ekolojisinden uzaklaşmasında verim ve maliyet farklılıklarının rolü büyüktür.
Ülkemiz özelinde değerlendirdiğimizde Giresun’umuz fındık üretiminde ne durumda birazda bundan bahsedelim. Tarihi ipek yolu üzerinde bulunan ilimiz özellikle Asya mallarının Avrupa’ya taşınmasında önemli bir işlev görmüştür.
Giresun havalisinin hem geçmişte hem de günümüzde iktisadi hayatında belirleyici olan ürün ise fındıktır. Geçmiş dönem belgelerine ve Osmanlı arşiv kayıtlarına baktığımızda çok eskiden beri Giresun’da fındık üretildiği ve başka memleketlere satıldığı görülmektedir.
Fındıkla doğrudan ilgili olarak; 1936’da kurulan “Fındık Araştırma Enstitüsü” ile 1938 yılında kurulan Türkiye’nin öncül kooperatif markalarından olan ve merkezi Giresun’da bulunan FİSKOBİRLİK, Giresun için Giresunlu için fındığın ne kadar önemli olduğunun göstergesidir.
Ülkemiz ve TR90 bölgesi için en önemli tarım ve sanayi ürünü olan Fındığın Değer Zincir Analizi ve verimliliği konusunda yapılan her çalışma çok kıymetlidir. Fındık İmalat sanayi sektöründe yer alan firmalarımıza uygulanan anketler, saha çalışmaları ve yapılan bu çalıştay ile sorunların tespiti ve çözüm önerileri neticesinde, fındık işleme sektörünün verimliliğinin artırılması, maliyetlerinin minimize edilmesi ile birlikte fındık ürünlerinin yüksek katma değerli üretimi ve ihracatının gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.
Bu duygu ve düşüncelerle yapılan bu kıymetli çalışmaların fındık sektörüne olumlu etki göstermesi temennisi ile çalıştayın hayırlı olmasını diliyor, bahçeden tüketim zincirine kadar fındık sektörüne emek veren tüm kurumlara ve çiftçilerimize teşekkürlerimi sunuyorum. Sevgi ve saygılarımla, kalın sağlıcakla…” ifadelerini kullandı.
Öğleden sonraki oturumlarda çalıştay, sektörel kabiliyetler ile iş ortamına ilişkin PESTLE (Politik, Ekonomik, Sosyal, Teknolojik, Hukuki ve Çevresel) değerlendirmesi grup çalışmaları ile devam etti.
Bu değerlendirmeler, sektörün güçlü ve zayıf yönlerini, fırsatlarını ve tehditlerini analiz ederek, bölgedeki fındık işleme sektörünün gelişimi için stratejik yol haritası oluşturmayı hedefledi.
Katılımcılar, fındık üretimi ve işleme sektörünün geleceği için önemli tespitler ve önerilerde bulunarak, sektörün rekabet gücünü artırmaya yönelik stratejileri tartıştılar.
Çalıştay, genel değerlendirme oturumu ile sona erdi.
Çalıştaya, Sayın Valimiz Mehmet Fatih Serdengeçti başta olmak üzere Giresun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yılmaz Can, DOKA Genel Sekreteri Kemal Akpınar, Giresun Ticaret Borsası Başkanı Hamza Bölük, Ordu Ticaret Borsası Başkanı Ziver Kahraman, çeşitli kurum müdürleri, koordinatörler, genel sekreterler, uzmanlar, mühendisler, teknikerler, oda meclis üyeleri, fındık üreticileri ve davetliler katıldı.